အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားေန႔ အခမ္းအနားက်င္းပ
ေနျပည္ေတာ္ -
"က်ား၊ မတန္းတူ ကမၻာတစ္ဝန္း ၂၀၃၀ ရည္ကာမွန္း" ဟူသည့္ ေဆာင္ပုဒ္ႏွင့္အညီ က်င္းပသည့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ အခမ္းအနားကို ယေန႔နံနက္ ၁၀ နာရီတြင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာအျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းဗဟိုဌာန-၂ ၌ က်င္းပသည္။ အခမ္းအနားသို႔ ဒုတိယသမၼတ ဦးဥာဏ္ထြန္း၏ဇနီး ျမန္မာနုိင္ငံ အမ်ိဳးသမီးေရးရာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္နာယက ေဒၚခင္ေအးျမင့္၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးမ်ား၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးမ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသမီးေရးရာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမိခင္ႏွင့္ ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား ဘဝျမႇင့္တင္ေရးအသင္း၀င္မ်ား၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပအစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဖိတ္ၾကားထားေသာ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။
အခမ္းအနားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အမ်ိဳးသမီးေရးရာေကာ္မတီ ဥကၠ႒ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေဒၚျမတ္ျမတ္အုန္းခင္က လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ႀကီးဌာန အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကိုိယ္စား အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို နည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ ခြဲျခားမႈပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ ကြန္ဗင္းရွင္းအဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အာဆီယံ အမ်ဳိးသမီးေရးရာေကာ္မတီ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ အာဆီယံအမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးႏွင့္ ျမႇင့္တင္ေရးေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးထုႀကီး အားလံုး၏ အခြင့္အေရးမ်ား အျပည့္အ၀ ရရွိခံစားႏိုင္ေရးအတြက္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသမီးေရးရာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမိခင္ႏွင့္ ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ဳိးသမီး မ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ားဘ၀ ျမႇင့္တင္ေရးအသင္းစသည့္ ျပည္တြင္းအစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ က်ားမေရးရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလံုးႏွင့္ လက္တြဲႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္းတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသားအဆင့္ မဟာဗ်ဴဟာ (၁၀)ႏွစ္စီမံကိန္း (၂၀၁၃-၂၀၂၂) (National Strategic Plan for Advancement of Women-NSPAW) ကို မိတ္ဆက္ရွင္းလင္း ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အဓိကက႑ႀကီး(၁၂)ရပ္ကို မဟာဗ်ဴဟာ(၄)ရပ္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာအတြင္း ထုတ္ေ၀ျဖန႔္ခ်ိခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူမႈကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသားအဆင့္ မဟာဗ်ဴဟာစီမံခ်က္ (Myanmar National Strategic Plan on Social Protection)တြင္လည္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ လူမႈ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားၿပီးျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္းတြင္ လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ် ထားေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ Gender Equality Network တို႔ ပူးေပါင္း၍ “တိတ္ဆိတ္္ျခင္း၏ေနာက္ကြယ္၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ခံႏိုင္ရည္စြမ္းသုေတသနအစီရင္ခံစာ” (Behid the Silence: Violence against Women and their Resilence in Myanmar)ႏွင့္ က်ား၊ မ လူမႈေရးရာ အေလ့အထ မ်ားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈစံႏႈန္းမ်ား၊ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာသည့္ “ရုန္းမထြက္သာ အစဥ္အလာ သုေတသနစာတမ္း” “Raising the Curtain: Social Norms, Cultural Practices and Gender Equailty in Myanmar ” တို႔ကို မိတ္ဆက္ျဖန္႔ခ်ိၿပီးျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ဆက္လက္ၿပီး UN Gender Them Group ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ “ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ က်ား၊ မ ေရးရာအေျခအေန ေလ့လာဆန္းစစ္မႈစစ္တမ္း” “ Gender Situation Analysis” ကို အတည္ျပဳ မိတ္ဆက္ျဖန္႔ေ၀ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည့္ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္အေနျဖင့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားေန႔ ေဆာင္ပုဒ္ျဖစ္သည့္ “ က်ား၊ မ တန္းတူကမၻာတစ္၀န္း ၂၀၃၀ ရည္ကာမွန္း” “Planet 50-50 by 2030:Step it Up for Gender Equality” ႏွင့္အညီ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ေခတ္သစ္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ရာတြင္ က်ရာတာ၀န္မ်ားကို တန္းတူညီမွ်ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ တိုက္တြန္းလိုေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
ထို႔ေနာက္ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ထံမွ ေပးပို႔သည့္ သဝဏ္လႊာကို ကုလသမဂၢ အမ်ိဳးသမီးေရးရာအဖြဲ႕မွ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ဂ်င္းဒီခြန္ဟ က ဖတ္ၾကားသည္။
အခမ္းအနားအၿပီးတြင္ တက္ေရာက္လာၾကသူမ်ားသည္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ဓာတ္ပံုျပခန္းအား လွည့္လည္ၾကည့္ရႈၾကသည္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားေန႔သည္ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ အထည္ခ်ဳပ္စက္ရံုရွိ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားမွ အစျပဳခဲ့ သည္။
၁၉၁၀ ခုႏွစ္ ကိုဖီေဟဂင္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပသည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းခြင္မွ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဒုတိယအႀကိမ္ ညီလာခံတြင္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသမီးေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကလဲရာဇက္ခင္က အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားေန႔ကို တစ္ကမၻာလံုး၌ တစ္ရက္တည္းတြင္ သတ္မွတ္က်င္းပရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
ပထမဆံုးအျပည္ျပည္ဆို္င္ရာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားေန႔ကို ၁၉၁၁ ခုႏွစ္ မတ္ ၁၉ ရက္တြင္ က်င္းပခဲ့ၿပီး ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွစတင္၍ မတ္ ၈ ရက္ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ကမၻာတစ္၀န္းရွိ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ တိုးတက္မႈမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳေရး၊ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္း၊ လစာတန္းတူရရွိျခင္းအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး က႑မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးသားမ်ား တန္းတူရည္တူ ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ရရွိေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအားလံုးကို ကူညီရာတြင္ အာရံုစိုက္ေရးတို႔ကို ရည္ရြယ္ က်င္းပျခင္းျဖစ္သည္။