စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံအမ်ိဳးသမီးေရးရာဝန္ႀကီးအဆင့္အစည္းအေဝးတက္ေရာက္ျခင္း
ေနျပည္ေတာ္၊ေအာက္တိုဘာ ၁၅
အာဆီယံအတြင္းေရးမွူးခ်ဳပ္႐ုံးမွႀကီးမွူး၍ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ က်င္းပေသာ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံအမ်ိဳးသမီးေရးရာဝန္ႀကီးအဆင့္ အစည္းအေဝး(4th ASEAN Ministerial Meeting on Women – 4th AMMW)ကို (၁၅.၁၀.၂၀၂၁)ရက္ေန႔၊ ျမန္မာ စံေတာ္ခ်ိန္နံနက္(၀၈:၃၀)နာရီတြင္ ဗီဒီယိုကြန္ဖရင့္စနစ္ျဖင့္က်င္းပခဲ့ရာ လူမွုဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာသက္သက္ခိုင္၊ ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ထြန္းခိုင္ႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။
ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံအမ်ိဳးသမီးေရးရာဝန္ႀကီးအဆင့္ အစည္းအေဝး အလွည့္က်သဘာပတိျဖစ္ေသာ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံမွ ႏွုတ္ခြန္းဆက္ စကားေျပာၾကားျခင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံသမၼတ၏ အမွာစကားအား video message ျဖင့္ ျပသျခင္း၊ အာဆီယံအေထြေထြအတြင္းေရးမွူးခ်ဳပ္မွ ႏွုတ္ခြန္းဆက္စကားေျပာၾကားျခင္း၊ အာဆီယံအမ်ိဳးသမီးေရးရာဝန္ႀကီးအဆင့္အစည္းအေဝး အလွည့္က်သဘာပတိအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ ဗီယက္နမ္နိုင္ငံတို႔မွ အမွာစကား ေျပာၾကားျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကပါသည္။
အစည္းအေဝးအစီအစဥ္အရ (၄)ႀကိမ္ေျမာက္အာဆီယံအမ်ိဳးသမီးေရးရာဝန္ႀကီးအဆင့္ အစည္းအေဝး၏ ေဆာင္ပုဒ္ျဖစ္ေသာ “Digital Economy and Financial Inclusion for Improving ASEAN Women’s Competitiveness” ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အာဆီယံအမ်ိဳးသမီးေရးရာဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ အာဆီယံအတြင္းေရးမွူးခ်ဳပ္တို႔က အေတြ႕အၾကဳံႏွင့္အျမင္မ်ား ကို အသီးသီး ေဆြးေႏြးဖလွယ္ခဲ့ၾကပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာသက္သက္ခိုင္က အမ်ိဳးသမီးမ်ား စီးပြားေရးစြမ္းေဆာင္ ရည္ျမႇင့္တင္ေရးႏွင့္ ေငြေၾကးလက္လွမ္းမွီမွုတို႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအား ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ပါသည္။ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးကရွင္းလင္းတင္ျပရာတြင္ က်ား၊မတန္းတူ ညီမၽွေရး၏ အေရးပါမွုႏွင့္ ဒီဂ်စ္တယ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ပံ့ပိုးပါဝင္မွုမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳလ်က္ ဒီဂ်စ္တယ္စီးပြားေရးႏွင့္ ေငြေၾကးလက္လွမ္းမီမွုတြင္ က်ား၊ မတန္းတူညီမၽွေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံအေနျဖင့္ ကတိကဝတ္ ျပဳပါေၾကာင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား နည္းမ်ိဳးစုံျဖင့္ ခြဲျခားမွုပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢကြန္ဗင္းရွင္း (CEDAW)ပါအခ်က္မ်ားကို အေျခခံၿပီး ေဘဂ်င္းလုပ္ငန္းစီမံခ်က္၏ ဉီးစားေပးနယ္ပယ္မ်ားႏွင့္အညီ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားအဆင့္ မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္းကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ထိုစီမံကိန္းတြင္ “အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္စီးပြားေရး”က႑ကို ဦးစားေပးနယ္ပယ္တစ္ခုအျဖစ္ ထည့္သြင္းသတ္မွတ္ထားပါေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲၿပီး ဟန္ခ်က္ညီေသာ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မွု စီမံကိန္း(Myanmar Sustainable Development Plan-MSDP) ကို ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး က်ား၊မေရးရာကို ထည့္သြင္းေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေငြေရးေၾကးေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ နိုင္ေရးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ MSDP တြင္ သီးသန႔္ action plan အျဖစ္ ထည့္သြင္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ၎အျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ အားလုံးပါဝင္နိုင္ေသာ ေငြေရးေၾကးေရး က႑တည္ေဆာက္ေရး လမ္းျပေျမပုံ (၂၀၁၅-၂၀၂၀)ကို ျပန္လည္သုံးသပ္ၿပီး (၂၀၁၉-၂၀၂၃) ေရးဆြဲခဲ့ပါေၾကာင္း၊ အဆိုပါ လမ္းၿပ ေျမပုံမ်ားတြင္ က်ား၊မေရးရာကိစၥကို ထည့္သြင္းေပါင္းစပ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ဒီဂ်စ္တယ္နည္းပညာျဖင့္ အစိုးရမွျပည္သူ သို႔ပံ့ပိုးမွုေပးသည့္ လူမွုကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးဆိုင္ရာ ေငြေၾကးပံ့ပိုးမွုအေနျဖင့္ လူမွုဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာနသည္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ားအား ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ေပးေရးအစီအစဥ္ (ေငြဗိုက္)ကို ကိုဗစ္-၁၉ စီးပြားေရးကုစားမွု အစီအစဥ္(CERP)အရ Digital Payment ျဖင့္ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး တစ္ႀကိမ္တည္း ေထာက္ပံ့မွုအေနျဖင့္ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းေဒသႀကီး(၉)ခုမွ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရွိသူ ၂၆၀,၀၀၀ ဦး နီးပါးကို ေထာက္ပံ့ေပးနိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ အီလက္ ထေရာနစ္စနစ္ျဖင့္ ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့မွုကို ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔တြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရွိသူ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ႏွင့္ အသက္ (၂)ႏွစ္ေအာက္ ကေလး ၁၂၆,၀၀၀ ဉီးေက်ာ္ ေထာက္ပံ့ေပးနိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ အဆိုပါ အစီအစဥ္မ်ားသည္ ျမန္မာနိုင္ငံရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ႏွင့္ ေငြေရးေၾကးေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပါဝင္မွုအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွုမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစပါေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ အြန္လိုင္းျဖင့္ မိုဘိုင္းဖုန္းအသုံးျပဳသည့္ ေငြေၾကးဝန္ေဆာင္မွုဆိုင္ရာ သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ဒီဂ်စ္တယ္ စီးပြားေရးဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မွု ေကာ္မတီကို (၇-၇-၂၀၂၁) ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ေကာ္မတီသည္ ဒီဂ်စ္တယ္စီးပြားေရးဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မွု လမ္းျပေျမပုံကို ေျပာင္းလဲေနသည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္အညီ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွု၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ အေသးစားအလတ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ အေသးစားေငြေရးေၾကးေရး ဝန္ေဆာင္မွုမ်ားစသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအမ်ားစုပါဝင္သည့္ က႑မ်ားကို ဦးစားေပး က႑မ်ားအျဖစ္ခ်မွတ္ထားသျဖင့္ လမ္းျပေျမပုံသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာ ရရွိနိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစိုးရ၏ ဒီဂ်စ္တယ္ စီးပြားေရးႏွင့္ေငြေရး ေၾကးေရး ဆိုင္ရာ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မွုမ်ားတြင္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအသင္း/အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွလည္း အမ်ိဳးသမီး စီးပြားေရး စြမ္းေဆာင္ရွင္မ်ားအတြက္ စြမ္းရည္ျမႇင့္အစီအစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ပါဝင္ပံ့ပိုးလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း၊ ကိုဗစ္-၁၉ အလြန္ စီးပြားေရးျပန္လည္ကုစားမွုတြင္ ဒီဂ်စ္တယ္စီးပြားေရးသည္ အလြန္အေရးႀကီးသည့္ က႑တစ္ခုျဖစ္ၿပီး အားလုံးအက်ဳံးဝင္ ပါဝင္နိုင္ေစေရးအတြက္ စြန႔္ဦး တီထြင္ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေငြေရးေၾကးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီး စြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္မားလာေစရန္ တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ စီးပြားေရးစြမ္းပကား ျမႇင့္တင္ျခင္း ႏွင့္ ေငြေရးေၾကးေရးလက္လွမ္းမီျခင္းတို႔သည္ က်ား၊မေရးရာတန္းတူညီမၽွမွု ရရွိေရးအတြက္ မ်ားစြာအေရးပါသျဖင့္ အာဆီယံအသိုက္အဝန္းမ႑ိဳင္ ေမၽွာ္မွန္းခ်က္ ၂၀၂၅ ႏွင့္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မွုပန္းတိုင္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္သြားနိုင္ရန္ ယေန႔ အစည္းအေဝး၏ ေဆာင္ပုဒ္( Theme) သည္ ထိေရာက္သည့္ လမ္းညႊန္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္ဟု မိမိတို႔အေနျဖင့္ အခိုင္အမာ ယုံၾကည္ပါေၾကာင္း၊ ဒီဂ်စ္တယ္ စီးပြားေရးႏွင့္ ေငြေရးေၾကးေရး လက္လွမ္းမီမွုတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာနိုင္ငံစီးပြားေရးထိခိုက္မွုသက္သာေရး စီမံခ်က္(MERP) အပါအဝင္ ေရွ႕လာမည့္ မူဝါဒမ်ားႏွင့္အစီအစဥ္မ်ားအားလုံးတြင္ က်ား၊မေရးရာအရ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ေပးနိုင္ရန္ မိမိတို႔အေနျဖင့္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္းႏွင့္ မိမိတို႔၏ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မွုမ်ား ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ေဒသတြင္းနိုင္ငံမ်ား၊ မိတ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ား ၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွုကို ႀကိဳဆိုပါေၾကာင္း ၊ ၂၀၂၄ ခုႏွစ္တြင္ ပဥၥမအႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံအမ်ိဳးသမီးေရးရာ ဝန္ႀကီးအဆင့္အစည္းအေဝးကို ျမန္မာနိုင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး က်င္းပမည့္ကာလႏွင့္ ေနရာတို႔အား အသိေပးေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။
အစည္းအေဝးအစီအစဥ္အရ UNESCAP မွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဉီးက ASEAN-ESCAP Joint Report on Addressing Unpaid Care Work in ASEAN ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပျခင္းႏွင့္ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ အမ်ိဳးသမီး ေရးရာဝန္ႀကီးအဆင့္ အစည္းအေဝးပူးတြဲ ေၾကညာခ်က္အား အတည္ျပဳျခင္း၊ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံအမ်ိဳးသမီးေရးရာဝန္ႀကီးအဆင့္ အစည္းအေဝး အလွည့္က်သဘာပတိက နိဂုံးခ်ဳပ္စကားေျပာၾကားျခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကၿပီး အစည္းအေဝးအား နံနက္ (၁၁:၄၅)နာရီ တြင္ ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ပါသည္။
စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ ဝန္ႀကီးအဆင့္ အစည္းအေဝးႏွင့္ ဆက္စပ္အစည္းအေဝးမ်ားကို ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ (၁၁)ရက္မွ (၁၅)ရက္ေန႔အထိ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ဆက္စပ္အစည္းအေဝးမ်ားသို႔ လူမွုဝန္ထမ္းဦးစီးဌာန၊ ညႊန္ၾကားေရးမွူးခ်ဳပ္၊ ေဒါက္တာစန္းစန္းေအးဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက ပါသည္။